"Biodibertsitatea esploratzea, aurkitzea eta deskribatzea izan dut erronka natura izan delarik laborategi" horixe adierazten digu María Teresa Telleríak, Madrilgo Errege Lorategi Botanikoko CSIC-eko ikerketa irakasleak.
Horrez gain, idazlea ere bada Maria Teresa Telleria, "Sin Permiso del Rey" (2021) bere lehen liburua plazaratu baitu. Lana nobela historiko bat da eta bera bezala botanikaria zen Jeanne Baret, munduari bira eman zion lehendabiziko emakumearen historia kontatzen du.
Maria Teresa Telleria Jorge arrasatearra, Ikerketako irakasleemeritua da Errege Lorategi Botanikoan (CSIC), Madrilen. Farmazian lizentziatu zen Madrilgo Unibertsitate Konplutentsean (1974), bai eta Farmazian doktoratu ere Unibertsitate berean (1978), Aphyllophorales espainolei buruzko ikerlan batekin –J. Cramer argitaletxe alemaniarrak argitaratu zuen oso-osorik 1980an–.
Biodibertsitatearen analisiaren alorrean garatu du ibilbide profesional zabala. Bere ikerketak eragin zuzena izan dezake eboluzio-biologiaren (espeziazioa), ekologiaren (ekosistemen garapena), biogeografiaren (dibertsifikazio-prozesuak) eta kontserbazioaren biologiaren funtsezko alderdietan.
Espedizio zientifikoetan parte hartu du Europako, Afrikako eta Ameriketako 15 herrialdetan baino gehiagotan. Horietan, bada, prospekzio-kanpainak eta landa-lana egin ditu batzuetan zientifikoki esploratu gabeak diren tokietan. 157 lan zientifiko egin ditu; horietatik 104 peer-reviewed argitalpenak dira, besteak beste, Molecular Ecology, PNAS, FungalGenetic and Biology, FEMS Microbiolical Letters, Mycologia eta PloSONE. Gainera, hainbat ikerketa-proiekturen buru izan da, I+G+b-ko Plan Nazionalak, NSFk (AEB), EBk, BBVA Fundazioak, AECIk (Nazioarteko Lankidetzako Espainiako Agentzia) eta Madrilgo Komunitateak finantzatuta. Horietako 18tan, ikerlari nagusia izan da.
Madrilgo Lorategi Botanikoko (CSIC) zuzendaria (1994-2006) eta zuzendariordea (1985-1994) izan da; adituen mahaiko kidea izan da, CSIC ordezkatzen, «Biodibertsitatea kontserbatzeko eta jasangarritasunez erabiltzeko estrategia nazionala» idazteko (1998); Unibertsitate Konplutentseko Fundazio Orokorreko Patronatuko kide izan da, presidenteak proposatuta (1998-2005); 2004ko Bartzelonako Kulturen Foroko Batzorde Zientifiko Aholkulariko kide izan da, Bartzelonako alkateak proposatuta (2002-2003), eta Ikerketa Zientifikoen Goi Kontseiluko Batzorde Zientifiko Aholkulariko kidea da (2013–), besteak beste
---
Jakiunde 2022 egunkariari dagokion bideoa honako estekan topatu daiteke. Maria Teresa Telleriak seigarren suntsipen masiboa deritzon erronka latzaren aurrean egon gaitezkeela adierazten digu bertan.
Jakiunde 2022 egutegiaren helburuen artean emakumeek gure gizartearen aurrerapen zientifiko eta teknologikorako funtsezkoak diren jakintzaren arloetan egiten duten lana ikusezin bihurtzen duten gizarte-ohiturak gainditzea da. Neska-mutilek aukera-berdintasunean ikasi eta lan egin ahal izan dezaten edozein diziplinatan, gizonak egon ohi diren arloetan emakumeek zer presentzia duten jakin behar du gure gizarteak, eta hori ikusarazi egin behar du.Emakumeak ari dira zientzietan, teknologian, ingeniaritzan eta matematiketan (STEM deitutakoak), eta beren ekarpena egiten dute eta egiten duten lanarekin disfrutatzen dute.
Egutegi honen helburua da gizarteari errealitate hori erakustea, eta etorkizuneko belaunaldiak inspiratzea eta, horretarako, aipatutako arloetan Jakiundeko 12 kideren ibilbidearen erakuslehioa da egutegia.
Maite Apezteguía akademikoak COAVN (Colegio Oficial de Arquitectos Vasco-Navarro/Euskal Herriko Arkitektoen Elkargo Ofiziala) erakundearen saria jaso du "ALFAYOMEGA REHABILITACIÓN de CEMENTERIO de ZABALEGI"...
Humberto Bustince Jakiundeko kidea, UPNA/NUPeko Konputazio Zientziak eta Adimen Artifizialeko katedraduna, Asia-Pazifikoko Adimen Artifizialeko Elkarteko (AAIA) kide izendatu dute. Elkartean nazioarteko ikerketa zentro nagusiek...
“Kristalografia eta kristal liluragarriak, aliatu garrantzitsuak atomoen barrena egindako nire bidaia zoragarrian" da Maribel Arriortua Marcaida akademikoak –UPV/EHU Euskal Herriko Unibertsitateko Kristalografiako eta...
"Las ciencias, femenino plural" hauxe Carmen Mijangos akademikoak, CSIC- Ikerketa Zientifikoen Goi Mailako Kontseiluko Polimeroen Zientzia eta Teknologia Institutuko "ad honorem" ikerketa irakasleak Jakiunde...
José Félix Martí Massó akademikoak eta María Martinón-Torres, CENIEH - Giza Eboluzioari buruzko Ikerketa Zentro Nazionaleko zuzendariak, bi galdera hauek jarri zituzten mahai gainean Iruñeko CIVICANen, martxoaren...
Jakiunde 2022 egutegiak Maria Jesus Esteban Galarza, Frantziako CNRS-Ikerketa Zientifikoen Zentro Nazionaleko ikerketa zuzendaria aurkezten du otsailean. Egutegiaren protagonistek esaldi bat aukeratu dute haien argazkian...
Jakiundek Akademiako 12 kide aurkezten dituen egutegia plazaratu du. Akademiaren lehenengo egutegia da 2022ko honako hau, eta zientzia eta teknologiaren arloan lan egiten dute emakumeak dira protagonistak: Urtarrila - Sonia...
Teresa Catalán konpositoreak Arte Ederretako Merituaren Urrezko Domina jaso du 2021ean. Jakiundeko akademikoak bi sarirekin amaitu du urtea, Nafarroako Gobernuak maiatzean emandako Vianako Printzea saria eskuratu...
Esther Ferrer akademikoak Donostiako Urrezko Danborra jasoko du urtarrilaren 20an, hiriko jaietako egitarauaren barruan.Sariaren helburua da herritarrek proposatuta saritutako pertsonak hiriaren alde egindako lan positiboa...
Agustin Azkarate jakitunak, Euskal Herriko Unibertsitateko Arkeologia katedradunak, Eusko Ikaskuntza-Laboral Kutxa Humanitateak, Kultura, Arteak eta Gizarte Zientzien 2021eko Saria jaso zuen azaroaren 9an, Gasteizko Santa Maria...
Jakiundek "Pandemiak erakutsi diguna" solasaldiak antolatu ditu urriaren 21ean eta 22an, ostegunez eta ostiralez, arratsaldeko 19:00etan, Nafarroako Museoan, Iruñean. Osteguneko mahaikideak: - Imma Aguilar Nàcher,...
El académico Luis de Pablo (Bilbao, 1930) falleció el 10 de octubre en Madrid a los 91 años de edad. Uno de los máximos exponentes de la música de vanguardia, Luis de Pablo comenzó sus estudios de piano con 7 años, y compuso...
JAKIN-MINA egitasmoaren hamaikagarren edizioa zabalik da Euskal Autonomia Erkidegoan eta Nafarroako Foru Erkidegoan, eta iritsia da ikastetxeetara DBH 4. mailako ikasleei zuzentudako zikloen tokian tokiko egitaraua. Pandemiak...
Perspectivas es un espacio de encuentro para el análisis y el debate organizado por Fundación Caja Navarra en colaboración con Jakiunde. Carolina Moreno Castro, catedrática de Periodismo de la Universidad de Valencia, y Joaquín...
HOTSAK/SONIDOS zikloa Musikenera iritsi da udazkenean, edizio honetan musika eta filosofia aztertuko direlarik, azken edizioetan Zientzien, Arteen eta Erlijioen hotsak entzun eta gero. Irailaren 29an Javier Echeverriak,...
Jakiundek bi solasaldi antolatu ditu pandemiak erakutsi diguna aztertzeko, urriaren 21ean eta 22an, Iruñeko Nafarroako Museoan, 19:00etan. Bi mahai inguruak jendarteari zabalik daude eta sarrera librea da lekuak bete....
HOTSAK/SONIDOS zikloa Iruñera itzuliko da urrian, Nafarroako Artxibo Nagusira, "Octubre Archimusical" egitarauaren baitan. Aurten Ideien hotsak izango dira nagusi, urriak 6, 13, 20 eta 28an eskainiko diren lau...
Arrakasta handiz antolatu zuen Jakuindek Unibertsoaren soinua: Musika, Izarrak eta Ohitura Zaharrak ekitaldia, Uxueko Upnako uda ikastaroen baitan, abuztuaren 7an eta 8an, Humberto Bustince Jakiundeko kideak eta Nafarroako...
Unibertsoaren soinua: Musika, Izarrak eta Ohitura Zaharrak (abuztuak 7 eta 8) eta Uxue, Erresumako Unibertsitatea: Arte mota guztientzako zientzia (abuztuak 28 eta 29) dira Upnako udako ikastaroen baitan Humberto Bustince...
Jakiundek eta Eusko Ikaskuntzak bi erakundeen arteko sinergiak sustatzeko lankidetza hitzarmena sinatu dute. Elkarlan ahalik eta estuena sustatu nahi dute sinatzaileek, eta euren profesionalen eta baliabide materialen erabilera...
Teresa Catalán jakitunak 2021eko Vianako Printzea Saria eskuratu du. Saria emateko garaian musikagile nafarra nazioartean aintzatetsitako konpositorea izateaz gain, bere katedratik egindako irakasle-lana eta ikerketa-mailan...